In het ITF Taekwon-do zijn er verschillende leer- en trainingsmethodes om het vrije sparren onder de knie te krijgen. Er komt namelijk veel bij kijken zoals timing, precisie, snelheid, intentie en inschatten de afstand tussen jou en je tegenstander.
Er zijn veel Taekwon-do scholen die vrij snel met beginners aan het vrij sparren beginnen, maar eigenlijk zijn er allerlei variaties die je kunt trainen – voordat je het onbekende gevecht in gaat. In dit artikel beschrijf ik deze verschillende soorten sparring.
Stapsparring
Stap-sparring zegt het eigenlijk al. We beginnen stapsgewijs met sparren. Stap-sparring heb je in drie varianten; Sambo (driestaps), Ibo (Tweestaps) en Ilbo (Eénstaps).
Sambo matsogi
Een beginnend student van ITF Taekwon-do begint bij Sambo matsogi (driestaps sparring). Deze kun je uitvoeren als Hansok (éénrichting) of Yangsok (tweerichtingen). Bij Sambo matsogi begin je altijd als eerste met de uitmeetprocedure. Hierbij plaatst de aanvaller de voorste voet op de positie waar hij/zij wilt eindigen bij de eerste aanval. Na het plaatsen van de voorste voet, verplaatst de aanvaller de achterste voet zodat er een goede stand ontstaat. Dit is de stand waarin de eerste aanval wordt uitgevoerd. Daarna verplaatst de aanvaller de voorste voet naar achter en vormt een Gunnun sogi (loopstand), en voert hierbij een Palmok najunde makgi (lage voorarmblokkering) uit.
De aanvaller geeft vervolgens aan bij de verdediger dat hij/zij klaar staat en zegt ‘Joonbi’ tegen de verdediger. Deze gaat vervolgens in een Narani so junbi sogi (parallele gereedstand) klaarstaan, en geeft dan het teken voor de aanvaller om te starten.
Hansok
Bij éénrichting Sambo matsogi maakt de aanvaller drie aanvallen naar voren die de verdediger drie keer probeert succesvol te blokkeren. Daarna volgt een tegenaanval van de verdediger.
Yangsok
Bij tweerichting Sambo matsogi maakt de aanvaller drie aanvallen naar voren. De verdediger probeert deze aanvallen succesvol te blokkeren. Na de derde blokkering geeft de verdediger het teken aan de aanvaller om nog drie aanvallen te doen, maar dan in een achteruitgaande beweging. Hierbij stapt de verdediger mee naar voren en voert vervolgens weer drie blokkeringen uit. Tot slot plaatst de verdediger een tegenaanval na de laatste blokkering.
Eigenschappen van Sambo matsogi
- We maken vooral gebruik van de technieken uit de eerste Tuls
- Aandacht voor het plaatsen van de voeten voor de juiste afstand
- Drie tot zes ‘kansen’ om te leren blokkeren
- De verdediger plaatst één tegenaanval
- Bij aanvallen in Gunnun sogi (loopstand) plaatst de aanvaller de voet aan de buitenkant van de voet van de verdediger. Bij de opvolgende aanvallen plaatst hij/zij de voet aan de binnenkant en daarna weer aan de buitenkant
- Bij aanvallen in Niunja sogi (L-stand) plaatst de aanvaller de voet aan de binnenkant van de voet van de verdediger. Bij de opvolgende aanvallen plaatst hij/zij de voet aan de buitenkant en daarna weer aan de binnenkant
Ibo matsogi
Bij Ibo matsogi (tweestaps sparring) wordt er niet meer uitgemeten. De aanvaller begint altijd vanuit een Niunja so palmok kaunde daebi makgi (Verdedigingsblok midden in een L-stand). In tegenstelling tot Sambo matsogi, plaatst de aanvaller bij Ibo matsogi twee aanvallen. De eerste aanval is met een handtechniek, de tweede met een voettechniek.
Eigenschappen van Ibo matsogi
- Er mag gebruik gemaakt worden van meer variabele technieken dan bij Sambo matsogi
- Aandacht voor traptechnieken en blokkeringen tegen traptechnieken
- De verdediger plaatst één tegenaanval
- De verdediger mag bij de tweede aanval blokkeren, ontwijken of de aanval onderscheppen met een tegenaanval, bij voorkeur met één stap
Ilbo matsogi
Dit is één van de ultieme doelen van ITF Taekwon-do, de tegenpartij uitschakelen met één enkele techniek. Zodra de verdediger het teken geeft, mag de aanvaller met elke techniek vanuit Narani junbi sogi (paralelle gereedstand) aanvallen met een enkele techniek. Deze keer heb je maar één kans om jezelf te leren verdedigen.
Eigenschappen van Ilbo matsogi
- Er mag gebruik gemaakt worden van alle technieken
- Aandacht voor reactievermogen
- De verdediger plaatst één tegenaanval
- De verdediger mag blokkeren, ontwijken of de aanval onderscheppen met een tegenaanval, bij voorkeur met één stap
Semi-vrij sparren
Bij Ban jayu matsogi (semi-vrij sparren) begint de aanvaller in een Niunja so palmok kaunde daebi makgi (Verdedigingsblok midden in een L-stand). Na het teken van de verdediger plaatst de aanvaller drie willekeurige aanvallen. De verdediger moet hierbij de eerste twee aanvallen blokkeren en mag de derde aanval blokkeren of ontwijken. Daarna moet de verdediger een tegenaanval plaatsen. Daarna draaien de rollen om.
Eigenschappen van Ban Jayu matsogi
- Het is de bedoeling dat de aanvaller de verdediger ruimte geeft om te blokkeren en daarna de snelheid geleidelijk verhoogt
- Aandacht voor inzicht en timing
- Dit is de laatste vorm van sparren voordat de student aan het vrij sparren begint
Model sparring
Dit is vooral bedoeld voor demonstraties, maar dat maakt het niet minder leuk om te trainen. Bij Mobum matsogi (model sparring) spreek je van te voren met elkaar af welke technieken er gedaan worden. De aanvaller begint in een Gunnun so palmok najunde makgi (lage blokkering in een loopstand). De aanvaller en verdediger voeren de technieken eerst uit op normale snelheid en herhalen dit daarna in slow motion.
Eigenschappen van Mobum matsogi
- Dit onderdeel wordt altijd door twee deelnemers uitgevoerd
- Er mag gebruik gemaakt worden van alle technieken
- Aandacht voor de toepassing van verschillende technieken
- De aanvaller plaatst één enkele aanval
- De verdediger mag meerdere tegenaanvallen demonstreren
Prearranged sparren
Yaksok matsogi (prearranged sparren) is een uniek wedstrijdonderdeel waarbij er een van te voren bedachte ‘choreografie’ wordt uitgevoerd. Dit kan met één of meerdere aanvallers worden gedemonstreerd.
Eigenschappen van Yaksok matsogi
- Er mag gebruik gemaakt worden van alle technieken
- Aandacht voor verschillende en afwisseling van motions
- De verdediger mag geen één keer geraakt worden
- De aanvaller mag alleen bij de laatste tegenaanval (finishing blow) worden geraakt
- Er mag gebruik gemaakt worden van acrobatische oefeningen (zoals salto’s, flikflak, rollen, etc)
Vrij sparren
Uiteindelijk gaat de ITF Taekwon-do student beginnen met het vrij sparren. Er zijn Taekwon-do scholen die ook het grondgevecht toelaten. Maar meestal worden de internationale ITF regels gehanteerd bij het vrij sparren.
Eigenschappen van Jayu matsogi
- Er mag gebruik gemaakt worden van een specifiek aantal technieken
- Vitale doelwitten (hals, ogen, oksels etc) mogen niet geraakt worden
- Er mag niet onder de band, op de rug of het achterhoofd worden geraakt
- Elke techniek zou vlak voor het doel moeten stoppen om blessures te voorkomen
Prearranged vrij-sparren
Yaksok Jayu matsogi is bijna hetzelfde als vrij sparren, alleen hierbij zijn alle aanvallen en verdedigingen van te voren afgesproken – zodat de deelnemers niet bang hoeven te zijn voor blessures. Dit is vaak indrukwekkend om te zien, maar kost ook ontzettend veel tijd en moeite om het precies goed te krijgen. Dit kan uitgevoerd worden tegen een enkele of meerdere tegenstanders.
Vond je dit een leuk of interessant artikel? Laat je reactie dan hieronder achter!